25/06/2021
Wekelijks neem ik twee of drie wijnen onder de loep. Een gedetailleerde bespreking en tips voor wijn en gerecht. Ontdekkingen en gevestigde waarden, mousserend en stil, uit heel de wijde wijnwereld. Proeven met verschillende glazen, temperatuur, gekarafeerd of niet etc. Kort en bondig en accuraat. Deze week staan drie Piemontese wijnen op de proeftafel. Dit is het laatste vrijdagreview van het voorjaar. In september nemen we de draad terug op. Tijdens de zomermaanden wil ik regelmatig kortere proefverslagen delen van onze vakantie ontdekkingen.

Wat voorafging
Af en toe kom je een zeldzame druif tegen die gelinkt wordt aan een specifieke plaats of dorp. Dat is zo met de nascetta, een druif die ik een warm hart toe draag. Mijn voorkeur voor deze persoonlijkheid heeft te met de verschillende keren dat ik te gast was bij Valter en Nadia Fissore, van het wijndomein Elvio Cogno. Die eerste keer liet Valter mij blind zijn favoriete witte wijn proeven. In ons glas maakten we kennis met een volle wijn met frisse aroma’s van appel, vlierbloesem en een hint van munt. Ook bij het proeven smaakt de wijn opvallend fris en tegelijkertijd vrij vol. Zijn lange afdronk en verfrissende eigenschappen makten het proefplezier compleet. Wat een mooie en boeiende wijn. De wijn bleek gemaakt van een vrijwel onbekende druif, nascetta, die bijna uitsluitend voorkomt in de regio rond het wijndorp Novello. Daarover wilde ik meer weten.

Dankzij Elvio Cogno
Elvio Cogno is een van de legendarische Barolo wijnboeren en schoonvader van Valter Fissore. Hij bracht nascetta terug onder de aandacht. Halfweg de jaren ’90 van vorige eeuw proefde Elvio, samen met enkele collega’s en een journalist een witte wijn die gemaakt was van een plaatselijke druif. De ongelooflijke evolutie en kwaliteit van de wijn maakte grote indruk. Elvio’s interesse was gewekt. Hij begon informatie in te winnen over de druif en het bleek om nascetta te gaan, een oud druivenras die bijna niet meer voorkwam. Nascetta was bekend in de 19de eeuw en had toentertijd een behoorlijke reputatie. De druif werd regelmatig vernoemd in geschriften en documenten en omschreven als een ‘delicate en goede druif’. Volgens de overlevering werd hij in die tijd geteeld om zoete wijn te maken. Vandaar dat hij regelmatig gelinkt werd aan moscato wijn en gebruikt werd in misvieringen. Net als veel andere druivensoorten verdween hij na de phylloxera plaag. De druif stond erom bekend dat hij nooit uitbundige oogsten leverde en in het begin van de 20ste eeuw kozen heel wat wijnbouwers voor meer productievere druivensoorten. De toenemende aanplant van nebbiolo speelde ook een rol bij de verdwijning van nascetta. Hier en daar overleefden enkele planten en sommige wijnboeren lieten hem groeien tussen andere druivensoorten.
Elvio Cogno maakte, samen met een onderzoekscel van de universiteit van Turijn, een inventaris van nascetta druiven in de wijngaarden van Novello. Hij slaagde erin in om enkele collega’s enthousiast te maken. De druif werd in de wijngaarden geselecteerd en apart geoogst. De eerste resultaten waren heel bevredigend en Cogno wilde zijn wijn en druif laten erkennen binnen de appellatie. Maar dat liep niet van een leien dakje. De overheid bleek moeilijk te overtuigen van de kwaliteit van de wijn. In 2002 werd nascetta dan toch erkend als DOC Langhe, maar de ultieme bekroning voor het pionierswerk van Elvio Cogno volgde in 2010 toen de DOC “Langhe Nascetta del Commune di Novello” werd erkend. Deze wijn mag enkel geproduceerd worden met nascettadruiven, die geteeld worden op het grondgebied van Novello. Intussen werd het tienjarig bestaan van de appellatie gevierd en wordt de druif door twaalf producenten verwerkt. Merkwaardig is de schrijfwijze van de druif, die op verschillende manieren wordt gespeld: nas-cëtta, anas-cetta of nascetta. De drie nascetta wijnen van deze week werden geproefd in een Schott Zwiesel Taste glas op een temperatuur van 12°C.

Cantina Fracassi Nascetta 2018
Langhe Nascetta DOC
De geschiedenis van dit wijndomein gaat terug tot het midden van de 19de eeuw en vandaag wordt het wijngoed nog steeds geleid door de nazaten van Markies Umberto Fracassi Ratti Mentone. Het wijngoed is gelegen in Cherasco, een van de elf dorpen van Barolo. De druiven voor deze nascetta worden geoogst in een wijngaard op de grens tussen Cherasco en La Morra. Na de manuele oogst volgt een zachte persing van volledige trossen. De gisting gaat door in roestvrijstalen tanks op lage temperatuur. De eerst aanblik is aantrekkelijk met een strogele kleur en schitterende spiegel. Aan de oppervlakte merk ik een groene schijn. Hij ruikt vrij intens met aroma’s van bloemen en steenvruchten. In de achtergrond komt vrij snel acaciahoning opzetten. Na opschudden krijgt deze wijn meer frisse tonen met citrus en pompelmoes. Nog wat later ruik ik ook rijpe ananas. Het frisse en rijpe samenspel, kenmerkend voor nascetta, wordt bevestigd in de smaak. Ik proef een evenwichtige wijn, sappig met veel fruit en een prettige afdronk waarin het licht pompelmoes bittertje voor reliëf zorgt. Hij is perfect op dronk. Wij serveerden hem bij gebakken forel met citroenboter en salie. Daarnaast is hij een goede begeleider van risotto met lente-ui en groene asperges, pasta vongole en zachte kazen.
15,00 euro https://www.madeinpiedmont-wines.be/

Azienda Agricola Elvio Cogno Anas-Cetta 2016
Langhe Nascetta del Commune di Novello DOC
Valter Fissore heeft op sublieme wijze het werk van zijn illustere schoonvader Elvio Cogno verdergezet. Het wijndomein heeft veel aanzien in de regio en wordt beschouwd als een van de betere (barolo) producenten. Hun wijngaarden liggen op de heuvels van het Novello, een van de elf dorpen van de appellatie Barolo. De druiven voor Anas-Cetta worden geoogst in een wijngaard van 2 ha vlak bij de wijnkelder. De hoge ligging van de wijngaarden (350 m) zorgt voor een eerder koele en langzame rijping. Na de manuele pluk vergist de wijn in roestvrijstalen tanks. De wijn ligt 6 maanden op de droesem en 30 % van de wijn rijpt 3 maanden in grote fusten van Slavonische eik. Hij heeft een aantrekkelijke goudgele kleur. De geuren zijn intens met steenvruchten, jasmijnbloesems en linde, onmiddellijk gevolgd door de rijpe geur van acacia. Na opschudden komen de frisse geuren opzetten met voorop citroen en appel, maar ook opvallend veel kruiden die mij doen denken aan zuiderse garrigue. Ik hou wel van aroma’s van tijm en rozemarijn die zich mengen met het fruit en de bloesems. De prettige geuren zetten zich verder in de smaak die tegelijkertijd vol en fris is. Dat samenspel van zuur en zacht is heel aantrekkelijk. Het zorgt voor een goede balans. Deze wijn uit 2016 is perfect op dronk en kan gemakkelijk nog twee à drie jaar verder rijpen. Serveer hem met een zuiderse keuken, bouillabaisse, gegrilde dorade met gesmoorde venkel of quiche met zalm en groene asperges.
18,30 euro https://www.vintology.be/

Cascina Gavetta Nas-Cëtta 2019
Langhe Nas-Cëtta del Commune di Novello 2019
Roberto Cogno maakt slechts 1000 flessen nascetta uit zijn afgebakende wijngaard ‘Vigna Belmonda’ in Novello. De Belmonda wijngaard is zuidwestelijk gelegen en opvallend kalkrijk. Volgens Roberto is dit de perfecte bodem voor nascetta. De druiven worden begin oktober geoogst en zacht geperst met volledige trossen. Daarna volgt de gisting in roestvrijstalen tanks. Roberto verkiest een rijkere stijl voor zijn nascetta. Daarom laat hij de wijn 9 maanden in contact met de droesem en wordt de wijn elke week omgeroerd, de zgn. batonnage. Dat zorgt voor een romige en volle structuur. Dit valt onmiddellijk te merken in de kleur, die intens goudgeel is. In de aanzet ruik ik een prettige minerale geur van natte stenen. Een geur die ik associeer met de kalkrijke bodem. Daarna komen de kenmerkende aroma’s van nascetta opzetten met rijpe appel, citrus en pompelmoes. Wat later ruik ik lindebloesem, acacia en abrikoos. De smaak is rijk, volumineus en vrij aromatisch. In de lange afdronk komen de frisse tonen naar voren die voor een mooi evenwicht zorgen. Deze wijn is een mooi voorbeeld van een volslanke wijn met veel elegantie. Je kan hem gerust nog vijf jaar laten rijpen. Serveer hem bij een genereuze keuken zoals pasta met gesmolten boter en salie, vis in een roomsausje, gebakken zwezeriken, Gentse waterzooi of witschimmelkazen.
15,00 euro https://www.madeinpiedmont-wines.be/