De vrijdag reviews 16

23/04/2021

Wekelijks neem ik twee wijnen onder de loep. Een gedetailleerde bespreking en tips voor wijn en gerecht. Ontdekkingen en gevestigde waarden, mousserend en stil, uit heel de wijde wijnwereld. Proeven met verschillende glazen, temperatuur, gekarafeerd of niet etc.… Elke week twee wijnen. Kort en bondig en accuraat. Deze week staan twee witte wijnen uit het Zuidwesten van Frankrijk op de proeftafel.

Wat voorafging
Wie houdt er niet van de Périgord? De streek in het Zuidwesten van Frankrijk is een van de rustigste en (natuur) vriendelijkste vakantiestreken van het land. Daarnaast wordt het gebied met voorsprong aanzien als de lekkerste streek in La Douce France. Ik kom er graag en doe me dan te goed aan de beroemde confit de canard, zwarte truffels, ganzenlever, pruimen uit Agen, noten, lamsvlees uit de streek, eekhoorntjesbrood en zo veel meer. Om de heerlijke maar zeldzame notenkaas niet te vergeten. Deze kaas met zijn unieke smaak wordt gemaakt door de trappistinnen van de abdij Notre-Dame de Bonne-Espérance in Échourgnac. Op reis gaan naar het Zuidwesten van Frankrijk is reizen naar een luilekkerland. Helaas is de streek meer befaamd voor haar gastronomie dan voor haar wijnen. Voor mijn eerste boek ‘Terug naar de Wijngaard’ doorkruiste ik in 2004 heel de regio om een nieuwe generatie wijnbouwers te ontmoeten. Vandaag zijn de jonge leeuwen van toen, Elian da Ros in Marmandais, Jean-Marc Grussautte in Jurançon en David Fourtout in Bergerac mede vaandeldragers voor hun appellatie. Helaas zijn deze wijnen vooral bekend bij een kransje ingewijden. Hoe komt het dat de wijnen uit het Zuidwesten onbekend blijven bij de brede wijnliefhebber? Daar zijn verschillende redenen voor. Eerst en vooral de versnippering van de wijnregio. Deze regio in Frakrijk is een gigantisch mozaïek van tientallen appellaties waar veel vreemde druivenrassen met soms moeilijke namen worden geteeld. Dat maakt de regio als wijngebied niet eenvoudig. Neem daarbij de constante concurrentiestrijd met Bordeaux.  De zuidwestelijke wijngebieden werden voortdurend geboycot en dat begon al in de middeleeuwen. Eeuwenlang werd het transport over de Dordogne en de Garonne bemoeilijkt en verhinderd. Een voorbeeld: in 1254 liet de Engelse koning Hendrik III de inwoners van Bordeaux beslag te leggen op wijnvaten uit Bergerac en werden hoge haventaksen opgelegd aan de export. De geschiedenis van het Zuidwesten is een voortdurend gevecht met de machtige heren uit Bordeaux. Ook de verkoop in eigen land ontwikkelde zich traag, want het duurde tot ver in de twintigste eeuw vooraleer de streek een rechtstreekse auto- of treinverbinding had met Parijs. Het Zuidwesten is een geïsoleerd wijngebied dat tot op vandaag hard moet werken om zijn wijnen aan te bieden aan de consument. Wij helpen een klein beetje mee door deze week twee witte Bergerac wijnen te proeven. Beide wijnen worden geproefd in een Riedel Veritas glas.

Bergerac, de wijn van Cyrano
In het meest westelijk deel van de Périgord ligt de appellatie Bergerac. Het wijngebied zelf grenst aan Bordeaux en Saint-Emilion ligt op slechts 60 km van de stad Bergerac. Doorheen de geschiedenis had vooral Bergerac te lijden onder de macht van Bordeaux en dat laat zich nog altijd voelen. Bij veel wijnbouwers hoor je soms een soort onderdanigheid tegenover de ‘grote broer’ van bordeaux. Geheel onterecht vind ik persoonlijk. Bergerac is niet alleen een wijnsoort, maar ook een aantrekkelijk middeleeuws stadje langs de Dordogne. Maar Bergerac is ook een veelheid van niet minder dan 17 appellaties. Voorbeelden zijn Bergerac, Côtes de Bergerac, Montravel, Monbazillac, Pécharmant en Saussignac. Elke appellatie levert verschillende wijntypes en het is niet altijd even duidelijk welke wijn waar wordt gemaakt. Pécharmant produceert enkel rode wijn, Monbazillac is een likeurwijn, terwijl de algemene AOP Bergerac zowel witte, rosé als rode wijn maakt, maar Côtes de Bergerac bestaat dan weer enkel in rood, wit en zoet. Al die verschillende stijlen zijn perfect te verklaren, maar het is niet eenvoudig voor wijnliefhebbers om in dit kluwen aan wijnsoorten hun weg te vinden. Bergerac heeft het overigens niet makkelijk vandaag. Dat komt ook o.a. door de teruglopende vraag naar halfzoete en zoete wijnen. De streek omvat 12.000 ha wijngaarden, bewerkt door 1200 wijnbouwers of druiventelers. Velen verkopen hun druiven aan de plaatselijke coöperatieve of aan een van de 150 handelaars-négociants die actief zijn in de streek. De wijndomeinen omvatten gemiddeld 10 ha en veel boeren telen ook andere gewassen of houden daarnaast runderen en schapen. Bij de betere domeinen horen o.a. L’Ancienne Cure, Cours Les Muts, Ch. de Jaubertie, Ch. Laulerie, Le Clos du Breil, Ch. Kalian, Moulin Caresse, Ch. Tirecul La Gravière.

Château Tour des Gendres Moulin des Dames 2015
Bergerac Sec

In het begin van de jaren twintig van vorige eeuw trokken veel Italiaanse families naar het Franse Zuidwesten. Ze ontvluchten de armoede in Zuid-Italië en vulden in Frankrijk de grote leegte op die ontstaan was na WO I, toen veel boerenzonen niet terugkeerden na de grote oorlog. Voorbeelden zijn de familie da Ros in Marmandais en de familie de Conti in Bergerac. Grootvader de Conti kocht zijn eigen boerderij in de jaren vijftig en later, in de jaren ’80, zal kleinzoon Luc de Conti de eerste druivenstokken aanplanten. Vanaf 1994 koos de familie de Conti resoluut voor biologische wijnbouw. In 2005 volgde dan de officiële erkenning als biologisch wijnbedrijf. Luc vindt dat: ‘wijnboeren en andere boeren moeten leren omgaan met de natuur. Wij moeten ons aanpassen aan de natuur en niet omgekeerd’ is zijn stelling. Hij wijst op de noodzaak aan biodiversiteit en respect voor de aarde. Deze Moulin des Dames 2017 is gemaakt van druiven uit één perceel van 3,5 ha. De bodem is kalkleem met veel kalk van maritieme oorsprong (Calcaire Aquitain). Hij is gemaakt van 100 % sauvignon blanc. Na de manuele pluk worden de trossen volledig ontrist. Daarna volgt een korte schilinweking van 48 uur. Er wordt tijdens de verdere vinificatie omzeggens niet ingegrepen. De natuurlijke gisting gaat door in grote fusten van 3000 l en ook de 11 maanden rijping gebeurt in deze grote vaten. Bij het bottelen wordt heel licht gefilterd. Luc de Conti produceert naast deze witte wijn ook hoogstaande rode wijnen en een interessante mousserende Pet’nat. https://www.chateautourdesgendres.com/

In het glas
Wat mij onmiddellijk opvalt is de rijke viscositeit van deze wijn. Hij heeft een intense goudgele kleur met een blinkende spiegel. De geuren zijn complex en heel expressief. Ik ruik overrijp fruit met gekonfijte abrikoos gevolgd door toast en gegrilde amandel. Na opschudden ontdek ik meer kenmerken van sauvignon blanc met citroenzeste, vlierbloesem en pompelmoes. Deze frissere tonen jongleren met de gerijpte aroma’s. Wat een spanning in de geuren. Heel snel komen de secundaire geuren terug en ruik ik boter en opnieuw noten en gebakken brood. De smaak bevestigt de mooie evolutie van deze wijn uit 2015. De volle aanzet met veel abrikoos wordt gecounterd door frisse zuren en discreet getoaste aroma’s. Deze wijn is heel evenwichtig en hij heeft een opvallend lange afdronk. Hij is nu perfect op dronk. Zijn gastronomische waarde is hoog, vooral omwille van het evenwicht tussen het romige en de fraîcheur in de wijn. Straks zetten we asperges op tafel met een lichte mousseline en vers gepelde garnalen, maar hij past uitstekend met gebakken vis ‘meunière’ OF gevogelte met een veloutésaus of de fameuze notenkaas uit Échourgnac.

21,00 euro Recente jaargangen zijn te koop bij wijnhuis Tinto http://www.wijnhuistinto.be/
 en ook bij https://www.ambrosiusshop.be/ en https://www.wijnen-bdc.be/

Chateau Les Verdots Grand Vin 2017
Bergerac Sec

De familie Fourtout komt oorspronkelijk uit Saint-Emilion en vestigde zich in Conne-de-Labarde, een dorp op enkele kilometers van Bergerac. Met de dynamische en ambitieuze David Fourtout staat de vierde generatie aan het roer van dit domein. Hij nam het domein over van zijn ouders in 1992 en koos resoluut voor 100 % wijnbouw. In het midden van zijn wijngaarden bouwde hij een ‘state of art’ wijnkelder met een ondergrondse rivier als extra aantrekkingspunt. Hij was een van de eersten in de regio die actief oenotoerisme stimuleerde. Op het domein organiseren ze rondleidingen, in de zomer kan je deelnemen aan een picknick in de wijngaard en boven de grote proefruimte verhuurt de familie twee gastenkamers. Ik leerde David kennen in 2004 en sindsdien volg ik de evolutie van dit domein op de voet. Deze dynamische wijnmaker werkt heel ernstig, stelt zichzelf voortdurend in vraag en zoekt steeds naar de beste kwaliteit. De laatste jaren integreert hij biodynamische principes in zijn werk, maar volledig overschakelen is voorlopig niet aan de orde. In de wijnkelder staan conische vaten en het sap wordt overgegoten via zwaartekracht. De meeste wijn vergist met endogene gisten en voor het bottelen wordt weinig geklaard of gefilterd. De Grand Vin van 2017 is een assemblage van 67% sauvignon gris, 26% sauvignon blanc en 7% muscadelle. De oude ranken van gemiddeld 40 jaar oud rijpen in kalkleem grond met een hoog percentage witte kalk.  Ook hier worden de schillen een tijdje geweekt met het sap. Het sap vergist in 100 % nieuwe, streng geselecteerde Bourgogne vaten. Tijdens de 12 maanden rijping wordt de wijn gebatonneerd. Gewoonlijk gebeurt dit door het vat te openen, waarbij de wijnbouwer gistresten en wijn door elkaar roert met een smalle roestvrijstalen staaf. Bij David gebeurt dit op en andere manier, door wekelijks de vaten heen en weer te rollen. Op die manier moeten de barriques niet geopend worden en is het risico op oxidatie nihil. David Fourtout produceert 10 verschillende wijnen, zowel wit, rosé als rood. Het domein produceert ook prijswinnende Monbazillac van hoog niveau. https://www.verdots.com/

In het glas
De aantrekkelijke kleur is licht goudgeel met een opvallend groene schijn. Onze neus wordt verleid met een variatie aan geuren. In het Frans zegt men: ‘un nez ouvert’. In de aanzet ruik ik geel fruit met onderliggend veel frisse tonen. Ik herken perzik, rijpe peer met boter en wat later citrus en kamperfoelie. Na het opschudden krijgen we een totaal andere wijn in het glas. Hier ruik ik duidelijk de invloed van de rijping met aroma’s van toast, vanille, peper en opvallend een hint van honing. De rijkdom van de geuren komt terug in de smaak. De aanzet is rijk, mollig en volumineus, gelukkig heel snel gevolgd door een opstoot van levendige zuren. Daardoor proeft deze wijn heel evenwichtig. In de lange afdronk proef ik een subtiele ziltige nasmaak. Dit is een knappe wijn die nu al heel lekker is maar gemakkelijk nog 5 jaar kan bewaren. Het is een uitgesproken gastronomische wijn om te schenken bij een genereuze keuken. Wij hebben schitterende ervaring met risotto met geschaafde zwarte truffel en stukjes gekonfijte eendenbout. Wie houdt van morieljes of eekhoorntjesbrood in roomsaus vindt in deze wijn een uitstekende partner. Andere mooie matches zijn toast van notenbrood met gerookte forel of witschimmelkazen. 23,75 euro te koop bij https://www.vinotheek.be/ en bij https://www.vins-prives.com/

De vrijdagreviews 15

15/04/2021

Wekelijks neem ik twee wijnen onder de loep. Een gedetailleerde bespreking en tips voor wijn en gerecht. Ontdekkingen en gevestigde waarden, mousserend en stil, uit heel de wijde wijnwereld. Proeven met verschillende glazen, temperatuur, gekarafeerd of niet etc.… Elke week twee wijnen. Kort, bondig en accuraat. Deze week staan twee wijnen uit het Duitse Pfalz op de proeftafel.

Wat voorafging

Twee goede wijnvrienden, Gerd Brabant en Marc Roovers, hebben samen een wijnboek geschreven. Dat is natuurlijk niet zo uitzonderlijk. Maar dit is boek is heel speciaal. Gisteren werden de eerste exemplaren verstuurd naar de vele tientallen liefhebbers die, net als ik, reikhalzend uitkijken tot hij in de bus valt. Dit is, zoals ik schrijf, niet zomaar een wijnboek. Gerd en Marc schreven een van de meest complete boeken over Duitse wijn. Volgens een Nederlandse journalist is het al meer dan veertig jaar geleden dat een dergelijk informatief boek werd uitgebracht over Duitse wijn. Het zijn dan ook niet de eerste de besten die dit boek schreven. Gerd is bijna een synoniem voor Duitse wijn in Vlaanderen. Hij was jarenlang een van de gezichten van Vinikus & Lazarus, een belangrijke invoerder in ons land, hij is medewerker bij de promotiedienst van Duits Wijninstituut en begeleidt (wandel) reizen naar Duitsland. Marc kent overal zijn weg in de Duitse wijngebieden en heeft een passie voor de rieslingdruif. Sinds 2011 heeft hij een diepgaande en boeiende blog over de riesling en de Duitse wijnen in het algemeen. https://vriendenvanderiesling.wordpress.com/.
Beide heren zijn voor mij een absolute referentie als het over Duitse wijn gaat. Het boek kan je bestellen bij www.vinikus.be en bij verschillende wijnhandelaars in Vlaanderen en Nederland. Vanaf half mei ligt het in de betere boekhandel.  Als eerbetoon aan hun schitterende werk heb ik vandaag twee Duitse wijnen uit mijn kelder gehaald. Uiteraard kies ik voor een Winzersekt en voor een riesling, twee producten waarvoor Duitsland een serieuze reputatie heeft.

Weingut Winterling La Coulée d’Or Brut 2014
Crémant Pfalz

In het prille begin van deze vrijdagreviews proefde ik twee superieure Sekt-wijnen van Schlossgut Diel en Weingut Raumland. Je kunt de proefnota’s nalezen via mijn website. Vandaag proeven we ‘La Coulée d’Or Brut’ van Sekt & Weingut Winterling uit Niederkirchen in de Pfalzregio.
Anne en Martin Winterling startten in 1982 met hun domein en kozen van meet af aan voor de productie van mousserende wijn. Vandaag worden ze bijgestaan door hun drie kinderen Susanne, Stefan en Sebastian. Het domein heeft 12 ha wijngaarden die biologisch bewerkt worden. Daarnaast huren zij twee hectaren bij vrienden uit de regio. Deze wijngaarden worden volledig onderhouden en bewerkt door de familie Winterling. Er worden ook ‘stille’ wijnen gemaakt en een van de zonen houdt zich bezig met de productie van gin. De wijnen gisten zoveel als mogelijk op natuurlijke wijze en er wordt gedégorgeerd op vraag van de klant, ‘à la demande’, zegt Martin. We vragen hem waarom hij het woord Crémant gebruikt. Dat heeft veel te maken met de onduidelijkheid over schuimwijnen in de Duitse wijnwereld. Sekt staat voor topwijn, maar ook voor eenvoudige, halfzoete schuimwijn die gemaakt wordt in grote tanks. Om een onderscheid te maken gebruikt Martin Winterling al van bij de opstart de benaming Crémant. De naam verwijst naar wijnen die geproduceerd worden volgens de klassieke traditionele methode, met tweede gisting in de fles. Martin geeft ook toe dat de benaming Crémant niet echt ingeburgerd is bij de consument. Weingut Winterling behoort tot de top van de Sekt-producenten. Er wordt dan ook niets aan het toeval overgelaten: manuele, zorgvuldige oogst, zachte persing van volledige trossen, kleine rendementen en natuurlijke gisting voor de wijnen die fermenteren in houten vaten. Er worden enkel brut en extra brut wijnen gemaakt. Onze wijn van deze week ‘La Coulée d’Or Brut’ is gemaakt van 40% chardonnay, 40% pinot noir en 20% meunier. De most vergistte in houten vaten van 500 liter en bleef daarna 9 maanden rijpen ‘sur lie’. Na het bottelen voor de tweede gisting bleef de wijn nog 40 maanden in de kelder ‘sur latte’. Ik proef deze wijn in een Lehman Jamesse glas.

In het glas
Ik bemerk een aantrekkelijke goudgele wijn met een intense en ultrafijne pareling. De geuren zijn heel geconcentreerd en spatten als het ware uit het glas. Ik ruik rijpingsgeuren en de invloed van de autolyse met toast, gebakken noten en gekonfijte appel. Wat later komt meer fruit opzetten. Ik herken warme abrikoos, gevolgd door biscuit en amandelspijs. Dit is een genereuze wijn die voortdurend evolueert in het glas. Later, na licht opwarmen, wordt hij meer spicy en ruik ik ook wat gemalen peper.  De smaak bevestigt alle fraais van de geuren met dezelfde aroma’s die terugkeren in de mond. Hij heeft een zachtaardige mousse met fijne zuren die zo evenwichtig smaken dat ik een umamigevoel in de mond krijg. Deze smaakvolle wijn is een ideale maaltijdbegeleider. Wij drinken hem deze avond met een gebakken kabeljauwmoot en de eerste asperges van het jaar. Na het koken leg ik ze kort op de grillplaat. De smaak van in boter gebakken kabeljauw en de licht getoaste asperges zijn in perfecte harmonie met deze schitterende wijn. Serveer hem verder met oude comté of een salade met gerookte forel.

(Nog) niet in België, maar je vindt de wijnen van Winterling wel op de Nederlandse markt. https://markvandewijn.nl/ .

Weingut Acham-Magin Forster Pechstein Grosses Gewächs 2013
Riesling Trocken

Het is altijd prettig toeven in het Weingut Acham-Magin. De combinatie wijndomein en ‘gutsausschank’ (lett. wijnbar) trekt wijnliefhebbers aan van heinde en ver. Eten en wijnproeven met uitzicht op de mooiste wijngaarden van de Pfalz, dat is iets waar we allen naar uitkijken. Het weingut wordt gerund door Anna-Barbara Acham en haar man Vinzenz Troesch. Zij is een van de nazaten van dit historische wijngoed en de tweede generatie vrouwelijke wijnmakers. Het domein bestaat al sinds 1713 en enig opzoekingswerk leert me dat het toen al een herberg was, annex wijndomein. Gastvrijheid zit dus in de genen. De familie Acham-Magin kocht het wijngoed in 1910 en liet meteen van zich spreken. Zij waren toentertijd medeoprichter van de VDP, het prestigieuze Verband Deutscher Prädikats- und Qualitäts Weingüter. Het domein is 11 ha groot, waarvan 80 % aangeplant is met riesling, de favoriete druif van Anna-Barbara. Zij is eigenaar van verschillende percelen op de beste wijngaarden zoals Jesuitengarten, Kirchenstück en Pechstein. Het weingut is officieel erkend voor biologische wijnbouw. Er wordt uiterst secuur gewerkt met strenge selectie in de wijngaard. Daarna volgt een zorgzame vinificatie. Anna-Barbara is geen voorstander van werken met houten vaten. Zij gebruikt uitsluitend roestvrijstalen tanks en vergist op lage temperatuur. ‘Wij maken terroir wijnen’ zegt ze, ‘we doen er alles aan om de pure expressie van riesling weer te geven in onze wijn’.
Onze vrijdagwijn komt uit Pechstein, een wijngaard van 15,7 hectare. De ranken hebben een zuidoostelijke ligging en genieten van een vroege en langdurige zoninval. De bodem bestaat uit zandleem, basalt en klei. Het zwarte basalt neemt veel zonnewarmte op en geeft die graag terug naar de druiven. Daarnaast zorgt basalt ook voor veel minerale aroma’s. Onze wijn van deze week is een Grosses Gewächs. Dat betekent dat dit een droog gevinifieerde wijn is, afkomstig uit een VDP Grosse Lage. Pechstein is een Grosse Lage wijngaard, of een Grand Cru wijngaard. Tot de Grosse Lage behoren de best gelegen wijngaarden van Duitsland. De vermelding Grosse Gewächs duidt op een droge wijn van druiven die geoogst zijn in een Grosse Lage.

In het glas
We proeven deze wijn in een Spiegelau Authentis glas. Voor een wijn van, intussen acht jaar oud, is er weinig kleurevolutie. De kleur is licht goudgeel met een opvallende schittering. Ook in de geur ruik ik niet onmiddellijk de kenmerkende verouderingsgeuren van riesling. Bij de aanzet is er een heel lichte ‘petrolé’ waar te nemen en veel gekonfijte ananas, honing en frissere citrustonen. Bij het opschudden komen meer tropische aroma’s naar voren waarin ik gember en lychee herken. De complexe geuren zetten zich verder in de rijke smaak. Deze Pechstein is mondvullend en vlezig met zeer aangename en fruitige zuren. Ik lees in mijn nota’s ‘ultrafijn’ zuur, kenmerkend voor goed gemaakte riesling. De lange afdronk eindigt met een licht prikkelende hint van witte peper. Deze wijn is nu perfect op dronk, maar heeft alles om mooi te verouderen. Hij kan zeker nog 5 tot 8 jaar bewaren. Je kunt deze elegante, droge wijn serveren bij frissere en smaakrijke gerechten. Probeer hem bij een ceviche. Dit is een Peruaans gerecht waarbij verse vis gemarineerd wordt in citrus met aromaten. Je kunt bij ceviche je fantasie botvieren en allerlei kruiden en groenten gebruiken. Bij deze riesling snijden we verse, rauwe zeebaars in fijne stukjes en laten de vis marineren in limoen, rode peperbolletjes, kappertjes en gesnipperde radijs. We serveren er gebakken zoete aardappel bij. De combinatie van frisse, pittige smaken en de fluwelig smakende aardappel vinden we ook terug in de structuur van deze wijn. Een heerlijke match.

Deze wijn werd ter plaatse gekocht en kost 40,00 euro op het domein.
Weingut Acham-Magin is (nog) niet op de Belgische markt.

De vrijdagreviews 14

09/04/2021

Wekelijks neem ik twee wijnen onder de loep. Een gedetailleerde bespreking en tips voor wijn en gerecht. Ontdekkingen en gevestigde waarden, mousserend en stil, uit heel de wijde wijnwereld. Proeven met verschillende glazen, temperatuur, gekarafeerd of niet etc.… Elke week twee wijnen. Kort, bondig en accuraat. Deze week staan twee wijnen uit Campania op de proeftafel.

Wat voorafging
Deze pandemie heeft veel veranderd in de samenleving en ook de wijnindustrie heeft zich aangepast en nieuwe werkvormen gezocht om over wijn te communiceren. Sinds het najaar van 2020 kon ik daardoor deelnemen aan verschillende webinars en heel wat zoomdegustaties. Niets boven ‘echte’ ontmoetingen natuurlijk, maar de virtuele mogelijkheden maken toch dat we contact blijven houden met de wijde wijnwereld. En zo komen er af en toe enkele uitzonderlijke flessen op de proeftafel van de vrijdagreviews. Zoals deze twee wijnen uit Campania, gemaakt van de aglianico druif. De flessen werden me toegestuurd door het wijndomein Fuedi di San Gregorio. Eigenaar Antonio Capaldo, hield daarbij een zoomsessie waarbij hij zijn FuediStudi project voorstelde. Hij liet deelnemers van over heel de wereld kennismaken met een onderzoeksproject in de Irpinia regio, in het noorden van Campania. De wijngaarden in Campania zijn veel frisser dan velen denken. Ze liggen hoofdzakelijk op de uitlopers van de Apennijnen. De streek is heuvel- en bergachtig, met veel valleien en ravijnen en toppen die boven 1600 meter uitsteken. Daartussen liggen overwegend kleine, soms minuscule wijngaarden. Het klimaat is vrij extreem met koude winters, veel regen en heel warme zomers. ‘Onze wijngaarden vormen een gigantisch mozaïek’ vertelt Antonio. Het domein is 300 hectaren groot, verdeeld over meer dan 800 percelen. In enkele van deze percelen staan pre-phylloxera stokken. Van bij het ontstaan van het domein in 1986 koos de familie Capaldo uitsluitend voor autochtone druivenrassen zoals aglianico, fiano en greco di tufo. Intussen is het domein ook actief in Toscane en hebben ze wijngaarden op de flanken van de Etna in Sicilië. Het wijnhuis werd opgericht halfweg de jaren ’80 en onder impuls van de dynamische Antonio Capaldo groeide het uit tot een van de absolute voortrekkers van de regio. Als we weer mogen reizen is een trip naar de regio rond Napels én een bezoek aan dit wijnhuis een must. De ‘State of Art’ wijnkelder werd ontworpen door de Japanse architect Hikaru Mori met schitterende tuinen en levendige waterpartijen. Daarnaast vind je op het domein het hoog aangeschreven restaurant Marennà.
https://www.feudi.it/

FuediStudi
FuediStudi is een onderzoeksproject van Antonio Capaldo, samen met wijnmaker-onderzoeker Pierpaolo Sirch. In dit project worden over heel Campania drie streekeigen druiven gevolgd: aglianico, fiano en greco di tufo. Daarvoor werden verschillende kleine, oudere wijngaarden geselecteerd waarbij de onderzoekers nagaan hoe de druiven reageren op vlak van bodemtype, hoogteligging en microklimaat. De verschillende wijnen ondergaan ook een zorgvuldige vinificatie. Onze twee wijnen van deze week zijn gemaakt van aglianico druiven die groeien en rijpen in Rosamilia, een kleine ommuurde wijngaard van 0,8 ha op 650m hoogte. De ‘Clos’ ligt in Taurasi, de bekende wijnstreek in het noorden van Irpinia, de regio waar aglianico zich bijzonder goed thuis voelt. Antonia Capaldo deelt zijn inzichten en kennis met collega’s die op hun beurt vormingssessies verzorgen voor de verschillende druiventelers in de regio. ‘Dit is geen bedrijfsproject of show van één producent’, vertelt Antonio tijdens de Zoom. ‘Het onderzoeksproject is nuttig voor alle collega’s en voor heel de streek’. Hij kijkt vooruit en hoopt dat zijn project een aanzet kan geven om de wijngaarden in te delen in subzones of crus met vermelding van de herkomst. Wijnen die gekenmerkt worden door hun terroir. Bourgogne is hierbij een inspiratiebron. Dit project is illustratief voor de evolutie in Campania. In de laatste dertig jaar is in de regio ongelooflijk veel veranderd. Voortrekkers zoals Mastrobernardino, Fuedi di San Gregorio, Benito Ferrara en ook Villa Mathilde inspireren talrijke collega’s. Stilaan werpen hun inspanningen vruchten af. De kwaliteit in de regio’s van Campania en Basilicata neemt alsmaar toe. Dat trekt ook nieuwe wijnboeren aan. De laatste jaren vestigen zich jonge, goed geschoolde wijnbouwers die zorgvuldig werken in hun wijngaarden en knappe wijnen produceren. Hun voorgangers verkochten eerder hun druiven aan de grote domeinen, maar zij beslissen om alles zelf te gaan doen, een trend die zich overal in de wijnwereld voltrekt. Irpinia is een regio om zeker in het oog te houden.

De aglianico druif
I
k ben fan van goed gemaakte aglianico, een kwaliteitsdruif die als bijnaam ‘Barolo van het zuiden’ heeft. Dat is veelzeggend. Ian d’Agata, de beroemde wetenschapper, schrijver en ampelograaf plaatst aglianico bij de twaalf topdruiven in de wereld. Wellicht is dit een van de oudste druivensoorten in Campania en Basilicata. Volgens sommige bronnen zou hij al tweeduizend jaar aangeplant zijn, hoewel daar geen enkel schriftelijk bewijs voor is. Hij wordt wel al vermeld in de 15de eeuw. Tot in de 19de eeuw was hij de meest aangeplante druif in het zuiden van Italië. Maar ook hier decimeerden de wijngaarden als gevolg van de druifluis. In het begin van de 20ste eeuw bleven slechts enkele kleine percelen met aglianico over. Het zou duren tot in jaren ’60 en ’70 vooraleer we kunnen spreken van een renaissance van de druif. Lange tijd werd beweerd dat de druif door de Grieken werd ingevoerd, maar via DNA-onderzoek ontdekten wetenschappers een verwantschap met syrah en negroamaro. Dat betekent dat de druif wellicht niet uit Griekenland komt. Aglianico is een druif die laat en lang rijpt, waardoor hij veel suiker aanmaakt. Oogsten in oktober en november zijn niet uitzonderlijk. De lange rijpingstijd levert gewoonlijk een rijke en volumineuze wijn met stevige tannines. De druif kan heel lang bewaren en heeft een zeer goede affiniteit met hout. Kenmerkend is ook de opvallende fraîcheur. Hij levert kleine bessen met een dikke schil, die vrij resistent zijn tegen schimmels. De druif is uiterst gevoelig voor de bodem waarop hij groeit en de beste resultaten levert hij op de vulkanische bodem van Taurasi in Campania en in het noorden van Basilicata waar hij instaat voor de DOC Aglianico del Vulture.

FuediStudi Rosamilia Taurasi DOCG 2014
De kleine wijngaard van Rosamilia bestaat uit 60 jaar oude ranken en ligt op 650 meter hoogte in het dorpje Castelfranci. Door zijn westelijke ligging is de invloed van de zee goed merkbaar met een constante lichte bries.  De muur rond de wijngaard speelt een belangrijke rol, hij beschermt de ranken en zorgt voor een evenwichtig microklimaat. De bodem is samengesteld uit kalkleem en vulkanische gesteenten. Alles wordt in het werk gesteld om zo natuurlijk mogelijk te werken. Alle aandacht gaat naar het werk in de wijngaard, er wordt organisch gewerkt en er is nagedacht over loofwandbeheer. Omdat vooral de kwaliteit en de eigenheid van de druiven centraal staan, wordt in de kelder zo weinig mogelijk ingegrepen. Het sap vergist met endogene gisten in roestvrijstalen tanks. Na de persing rijpt de wijn 20 maanden in eiken vaten. De totale productie is slechts 2000 flessen. Nog vermelden dat 2014 een moeilijk wijnjaar was met heel veel regen in het voorjaar, gevolgd door een koude zomer. Dat werd gelukkig goed gemaakt door een lang en droog najaar. Daar profiteerde de laat rijpende aglianico van. We proeven beide wijnen in een groot Schott Zwiegel Invento glas

In het glas
In deze wijn is omzeggens geen evolutie merkbaar. We zien een heldere robijnrode kleur die mooi blinkt. De eerste geuren zijn intens floraal. Ik ruik onmiddellijk rozen en viooltjes. De knappe start evolueert snel naar donker fruit, aardbeien met peper, kruidige tonen en een hint van tabak. Na opschudden wordt de wijn nog complexer met aardse geuren, natte bodem en champignons. Het rokerige komt nu sterker naar voren. De complexe geuren worden bevestigd in de smaak met goed presente tannines, veel frisse zuren en heel veel sap. Hij is goed gestructureerd, met een breed middenrif en een ellenlange afdronk. Er zit heel veel potentieel in deze wijn, ruim 10 jaar, maar door zijn goed evenwicht is hij nu al heel lekker om te genieten.

FuediStudi Rosamilia Taurasi DOCG 2016
Deze week zorgt voorjaarsvorst in de Franse wijngaarden voor een ware ravage. Dat heeft niets of zeer weinig te maken met mogelijke klimaatwijzigingen of opwarming van de aarde. Voorjaarsvorst is van alle tijden en niet alleen in Frankrijk. Ook in Irpinia hadden de wijnboeren in 2016 te lijden onder vorstschade. De zomer was eveneens vrij koud, maar het najaar lang, warm en droog. Eind oktober en begin november werd een extreem kleine maar kwaliteitsvolle oogst binnengehaald.
Opnieuw zien we een wijn met omzeggens geen evolutie in de kleur. Ik bemerk zelfs een paarse tint aan de oppervlakte. Het is genieten van de eerste geuren met veel zwart fruit, cassis, viooltjes en lichte kruiden. Deze geuren illustreren de langzame evolutie van een goede aglianico wijn. Pas na goed opschudden komen extra aroma’s naar voren. Ik ruik geplette frambozen met hun frisse toets, gemalen peper en een hint van munt. De smaak is opvallend fris, met een sappige, mondvullende aanzet in de mond. De tannines zijn goed present, doch schitterend ingebed in het sap. Ondanks de stevige, jonge tannines is deze wijn niet droogtrekkend. Deze elegante, heel frisse wijn eindigt eveneens met een ellenlange afdronk, waarin ik cassis proef. Je kunt nu al genieten van deze wijn, maar vergeet hem gerust 10 jaar in een goede kelder.

Aglianico en gastronomie
Door hun structuur en fraîcheur zijn dit uitgelezen wijnen om in te zetten in de gastronomie. Zeker met krachtige sausen en groot gebraad gaat hij goed samen. Aglianico is een goede begeleider van alle soorten grillades met rood vlees. Zelf hou ik van de culturele verwantschap tussen streek en wijn. Campania is de regio van de temperamentvolle keuken. Uit deze streek komen de beroemde Napolitaanse pizza’s, mozzarella da bufala, olijfolie en uiteraard de vele soorten tomaten die rijpen in de vulkanische grond. Ze behoren tot de beste van Italië. De fijne zuren in aglianico wijnen passen uitstekend met gerechten waarin tomaten zijn verwerkt zoals pasta alla puttanesca, het beroemde gerecht met verse tomaten, kappertjes, ansjovis en look. Heerlijk ook met konijn, tomaten, gekonfijte paprika’s en rozemarijn of gegrild lamsribstuk met salie en citroentijm.

De wijnen van FuediStudi zijn (nog) niet op de Belgische markt.
De andere wijnen van Fuedi di San Gregorio worden ingevoerd door https://www.licata.be/

De vrijdagreviews 13

02/04/2021

Wekelijks neem ik twee wijnen onder de loep. Een gedetailleerde bespreking en tips voor wijn en gerecht. Ontdekkingen en gevestigde waarden, mousserend en stil, uit heel de wijde wijnwereld. Proeven met verschillende glazen, temperatuur, gekarafeerd of niet etc.… Elke week twee wijnen. Kort en bondig en accuraat. Deze week staan twee wijnen uit Bourgogne op de proeftafel.

Wat voorafging

Vorige week kreeg ik van een van mijn beste wijnvrienden een bijzondere fles wijn cadeau. Dat gebeurt natuurlijk wel meer. Met mijn vele wijnvrienden worden regelmatig goede flessen uitgewisseld. Maar deze wijn van het oogstjaar 2015 komt uit Meursault en werd geproduceerd in de kelders van Domaine Coche-Dury. Dat maakt de wijn enigszins speciaal. Vooral ook omdat mijn vriend Ronny, van wie ik de fles kreeg, al meer dan dertig jaar lang druiven plukt op dit wereldvermaarde wijndomein. Hij kent de wijngaarden en de familie als geen ander. In 2016 schreven wij samen een reis-en wijnboek over Bourgogne met als titel ‘Ontdek Bourgogne’. Het boek kreeg onmiddellijk lovende recensies, maar viel helaas tussen twee stoelen toen enkele maanden na de verschijning onze toenmalige uitgeverij overgenomen werd door een grote groep. Die was duidelijk niet geïnteresseerd in de laatste uitgaven van onze vorige uitgever. Het boek werd nergens gepromoot, laat staan in de kijker gezet. Hoe spijtig. Want het boek is niet alleen informatief, het is vandaag nog altijd een tijdsdocument. We interviewden verschillende (jonge) talentrijke wijnbouwers, vroegen naar hun parcours en peilden naar hun visie op de hedendaagse wijnbouw in Bourgogne. Het blijven boeiende getuigenissen. Maar terug naar de wijn van deze week. Ronny wilde mijn mening horen over de invloed van het ‘warme’ oogstjaar 2015 en dat bracht mij op het idee om voor het 13de vrijdagreview een tweede Bourgogne 2015 uit de kelder te halen. Ik kies voor een Pouilly-Fuissé ‘Autour de la Roche’ van Domaine Ferret. Deze wijn is van de hand van Audrey Braccini, een van de meest gepassioneerde wijnmaaksters in de Bourgondische wijnwereld.

Het oogstjaar 2015
Verschillende waarnemers zijn heel kritisch voor het oogstjaar 2015. Velen vinden de wijnen uit 2015 te warm, te droog, overrijp en de meeste wijnen zouden geen of weinig bewaarkracht hebben. De realiteit is natuurlijk genuanceerder. Sommige deelgebieden leden extreem onder de hitte en in bepaalde wijngaarden was er ernstige droogte stress. Na enkele koude dagen in februari, volgde een warme lente die zich stevig doorzette tijdens de zomer. De vruchtzetting en bloemzetting was in 2015 gemiddeld één maand vroeger dan in andere oogstjaren. Cijfermateriaal spreekt van een gemiddelde van 13°C in de eerste maanden van het jaar. De zomer was extreem. In Macon steeg tijdens sommige dagen in de maand juli, het kwik naar recordtemperaturen van 39°C, maar ook in de Côte d’Or werden temperaturen tot 35°C gemeten. De rode draad in dit warme oogstjaar is de droogte. Volgens informatie van het BIVB (Bureau Interprofessionnel des Vins de Bourgogne) zou in sommige regio’s tot 20 % minder regen gevallen zijn. Het warme voorjaar kende ook voordelen. De ranken hadden omzeggens geen last van schimmel en andere ziekten, waardoor heel de cyclus in optimale omstandigheden verliep. In enkele wijngaarden trok men half augustus de eerste trossen. Conclusie: een extreem vroege oogst van gezonde, maar heel snel gerijpte druiven. Voor veel wijnbouwers een grote uitdaging bij de vinificatie.

Domaine Coche-Dury Meursault 2015
Het domein Coche-Dury is wereldvermaard en dat maakt de wijnen gezocht en zeldzaam. Er is al veel inkt gevloeid over dit domein, waardoor het internationaal een ware cultstatus heeft ontwikkeld. Zeer tegen de zin van de familie Coche. ‘Wij zoeken geen groot aanzien en willen ook niet op een voetstuk worden geplaatst. Laat ons werken in onze wijngaarden, wij zijn “vignerons”, wijnboeren’, is hun stelling, bij monde van huidig eigenaar Raphaël Coche. Volledig in de lijn van zijn grootvader Georges en vader Jean-François spendeert Raphaël de meeste tijd in de wijngaard of in zijn wijnkelder. Hij slaagt erin om de traditionele werkwijzen van vader en grootvader te integreren met hedendaagse wetenschappelijke inzichten. Het domein omvat 11 ha wijngaarden. Daarvan zijn 4 ha voorzien voor de gemeentelijke appellatie Meursault. De druiven voor deze Meursault Blanc kunnen uit verschillende percelen en lieux-dits komen, afhankelijk van het oogstjaar. Daarom wordt de naam van het perceel of de herkomst van de druiven niet vermeld op het etiket. Het valt dan ook niet te verwonderen dat Raphaël voor de wijn van 2015 druiven oogstte in het noordelijk gelegen ‘Les Luchets’. Deze lieu-dit is een van de frissere wijngaarden, vlak bij de grens met buurgemeente Auxey-Duresses. Voor de lezers die thuis zijn in Meursault of een gedetailleerde kaart raadplegen: Les Luchets ligt net boven de lieux-dits Chevalières en Meix Chavaux.
Een van de belangrijkste kenmerken van de werkwijze bij Coche-Dury is het oogstmoment. Heel het jaar rond zijn vader Jean-François en Raphaël in de wijngaarden terug te vinden. Alles wat beweegt en evolueert in de wijngaard wordt rigoureus gevolgd. Op het moment van de oogst staat een ervaren ploeg van Franse en Belgische plukkers klaar om selectief en secuur te plukken. Enkel het mooiste en gezondste fruit wordt verwerkt. In de wijnkelder wordt omzeggens niet geïntervenieerd en de most vergist met endogene gisten in houten vaten van 228 l, waarvan de helft jaarlijks wordt vernieuwd. De wijnen rijpen gemiddeld tussen 15 en 22 maanden. ‘Er is geen geheim’, zegt Raphaël. Alle witte wijnen, van Bourgogne Blanc tot de beroemde Premier Cru Perrières, ondergaan een identieke vinificatie. Ook de rode wijnen worden uiterst secuur en zacht gevinifieerd. Het resultaat van deze werkwijze zijn wijnen die traag evolueren en lang kunnen bewaren. De wijnen van dit domein zijn erg gezocht en helaas wordt met de wijnen ook gespeculeerd, tot grote ergernis van Raphaël Coche. We proeven deze wijn in een Riedel Vinum Bourgogne glas op 12°C.

In het glas
Het eerste zicht toont me een heldere, zuivere wijn met goudgele tonen en een opvallende groene schijn. Kenners beweren dat dit kenmerkend is voor de Coche-Dury wijnen. De eerste geur is verrassend fris met veel citrus (bergamot). Dat had ik niet verwacht in een wijn van 2015. Na opschudden komen alle aroma’s in de wijn zich tonen. Wat een weelde. Ik ruik hazelnoot en acaciabloesem. Daartussen rijpe boter en opnieuw de frisse citrus en zelf een hint van groene appel. Later zal ik meer kruiden en rijpe steenvruchten ruiken. De complexiteit zet zich verder in de heerlijke smaak, waarbij het eerste contact in de mond opvallend fris is, opnieuw tot mijn verwondering, waarna de wijn vervloeit in een fluwelige en romige middenstructuur. De ellenlange afdronk is sappig en aromarijk met veel fruit en een lekkere notensmaak. Alles zit goed bij deze verfijnde wijn met groot potentieel. Nergens toont hij ook maar een greintje evolutie. Hij is vandaag al heerlijk, maar je kunt hem gemakkelijk tot 10 jaar bewaren in een goede kelder. De puurheid van deze wijn vraagt een eenvoudig gerecht. We trokken naar onze buur, een forelkweker en kochten twee beekforellen. Deze vissen hebben vaster vlees dan de traditionele regenboogforel. We lieten de beestjes langzaam garen in echte hoeveboter, waarbij ik op het einde van de gaartijd enkele druppels citroen perste over de forellen. Het korstje en de subtiele botersmaak met frisse tonen vloeide als het ware samen met de smaak van de wijn. Om wat contrast te geven serveerden we een krokante sla ‘mil’herbes’ met dragon, bieslook, platte peterselie, notensla en veldsla, op smaak gebracht met olijfolie en chardonnay azijn. Eenvoud is niet eenvoudig, zei ooit een sterrenchef.
Andere combinaties met deze wijn: krokant gebakken zwezeriken, Chaource, Brillat-Savarin en andere witschimmelkazen, kreeft op de grill en andere visgerechten ‘meunière’.

Deze wijn wordt ingevoerd door www.young-charly.com  en www.vinotheek.be

Domaine J.A. Ferret Pouilly-Fuissé Autour de la Roche 2015
Domaine Ferret is een historisch domein dat al decennialang tot de beste wijnhuizen van Pouilly Fuissé behoort. Het is niet alleen een topdomein, het wijnhuis heeft ook een opvallende geschiedenis. Sinds 1840 wordt Domaine Ferret geleid door een vrouw. In deze geschiedenis speelt Jeanne Ferret een belangrijke rol. Zij leidde het domein na WO II. Deze kranige dame was de eerste wijnbouwer in Pouilly-Fuissé die haar wijn op flessen trok. Tot dan werden alle wijn ‘en vrac’ aan négociants verkocht. Daarnaast gaf zij ook de aanzet om de beste wijngaarden te onderscheiden van minder goed gelegen percelen. Zij vinifieerde haar goed gelegen wijngaarden apart en onderscheidde ze met speciale vermeldingen: Tête de Cru en Cuvée Hors Classe. Na het overlijden van haar kinderloze dochter Colette werd het domein verkocht aan het handelshuis Louis Jadot. Geheel in de geest van de geschiedenis zocht Louis Jadot naar een vrouw om Domaine Ferret te leiden. Zij vroegen de talentrijke Audrey Braccini om de leiding van het domein op zich te nemen, een beslissing die hen geen windeieren heeft gelegd. Sinds haar aankomst in 2008 is de kwaliteit alsmaar toegenomen en bracht Audrey de wijnen naar de absolute top. ‘Er zijn geen mirakels’, zegt ook Audrey ‘je moet respect hebben voor het patrimonium, zowel voor de bodem, de wijngaard als voor de mens’. Dat doet ze met een doorgedreven parcelaire vinificatie, met respect voor de individuele terroirs, geheel in de geest van het werk van Jeanne Ferret. Van nabij wordt elk perceel en de omgevingsfactoren geobserveerd: er groeien grassen en kruiden tussen de ranken en langs de wijngaard staan struiken die de aanwezigheid van insecten stimuleren. Er wordt enkel ingegrepen als het niet anders kan. ‘We werken vooral op weerstand van de ranken zelf’, zegt Audrey, waarbij ze opmerkt dat je moet luisteren naar de wijngaard. De kennis van je bodem is cruciaal. L’amour pour la terre’, onze verantwoordelijkheid voor de volgende generaties. Ze vertelt het met een grote gedrevenheid, druk gesticulerend om haar woorden kracht bij te zetten, vol passie.
De cuvée Autour de la Roche is een blend van verschillende kleine percelen in de lieu-dit Croux, een wijngaard aan de voet van de rots van Vergisson. De wijngaard heeft een ideale zuidoostelijke ligging met ranken van gemiddeld 40 jaar oud. De bodem is heel divers, vandaar de blend van verschillende perceeltjes. In sommige delen bevat de bodem harde kalkrots, andere stukken zijn zachter met kalkleem en andere bevatten meer klei en magnesium. Alle percelen worden apart vergist met endogene gisten. Ook hier wordt omzeggens niet ingegrepen in het vinificatie proces. De helft van het sap vergist in RVS, de andere helft in gebruikte vaten. Na zes maanden rijping gebeurt de definitieve assemblage en wordt de wijn gebotteld. We proeven Autour de la Roche 2015 in een Riedel Vinum Bourgogne glas op 10°C.

In het glas
We zien een aantrekkelijke goudgele kleur die mooi blinkt. De geuren zijn heel zuiver en open. Ik ruik onmiddellijk veel wit fruit en een frisse geur van pompelmoeszeste. Ook bij deze wijn frons ik mijn wenkbrauwen. Waar zit de warmte van 2015? Na het opschudden komen evolutie geuren naar voren met voorop licht gerookte en getoaste aroma’s. Wat later ruik ik duidelijke natte stenen en de geur van vochtig gras, een verfrissende geur die we meestal als mineraal omschrijven. Hij zal later evolueren naar meer specerijen, maar steeds zal de pompelmoeszeste terugkeren en doorheen alle andere geuren laveren. De smaak bevestigt alle fraais van de geuren. Een volle en rijke aanzet met veel sap wordt perfect gecounterd door een frisse ondertoon. Hierdoor proeven we een lekkere evenwichtige wijn met lange afdronk die, door zijn fraîcheur, zowel lichtvoetig, elegant is als enigszins rijkgevuld.  Dit is een heel fijne wijn die nu op dronk is, maar gerust nog enkele jaren kan bewaren. Serveer hem met carpaccio van sint jacobsvrucht en gedroogde preibladeren, met asperges met mousselinesaus en garnalen en traag gegaarde Mechelse koekoek met morieljes.
We proefden deze vrijdag twee wijnen van jonge wijnboeren die perfect met de klimatologische invloeden van een oogstjaar kunnen omgaan. Wat een toppers.

Recentere jaargangen van Domain Ferret zijn te koop bij https://palaisduvin.be